Pokojowa nagroda Pritzkera

Opublikowano:
3.25.2014

Twórca architektury wrażliwej na ludzką krzywdę Shigeru Ban został laureatem nagrody Pritzkera 2014 roku.

Po przyznanej w ubiegłym roku nagrodzie dla architektury konceptualnej innego Japończyka, Toyo Ito, przyszła pora na architekturę emocjonalną.

Medal z wypisanymi na rewersie zasadami Witruwiusza: trwałość, użyteczność, piękno
Medal z wypisanymi na rewersie zasadami Witruwiusza: trwałość, użyteczność, piękno

Wzorowana na nagrodzie Nobla, ufundowana po raz pierwszy w 1979 roku przez rodzinę chicagowskich milionerów, zdaje się powracać do korzeni. Tom Pritzker, syn fundatorów, nawiązując do misji nagrody, powiedział: „Dzięki twórczości tego architekta świat staje się lepszy”.Międzynarodowemu jury nagrody Pritzkera od dziesięciu lat przewodzi lord Peter Palumbo, brytyjski deweloper i kolekcjoner sztuki, który przejął tę funkcję po Lordzie Rothschildzie. Przy podejmowaniu decyzji o wyborze laureata wspomagają go wybitni architekci i teoretycy architektury z całego świata. W latach 2006-2009 członkiem tego szacownego gremium był także profesor Shigeru Ban.Ban przypomina bardziej wolontariusza niż architekta. Od dwudziestu lat podąża ze swoimi studentami śladami wojen i klęsk żywiołowych, żeby budować papierowe domy dla ofiar. O tym jak godzi pomaganie innym z zarabianiem na życie pisaliśmy przy okazji oddania do użytku skonstruowanego przez niego z drewna biurowca dla szwajcarskiego koncernu medialnego.

Wnętrze papierowego domu zbudowanego w Kobe w 1995 roku © Hiroyuki Hirai
Wnętrze papierowego domu zbudowanego w Kobe w 1995 roku © Hiroyuki Hirai

Wygląda na to, że japoński architekt zdobył Pritzkera za wytrwałość i konsekwencję. Bo gdyby przyjrzeć się, co zmieniło się w jego architekturze humanitarnej od zbudowania pierwszego schronienia dla ofiar trzęsienia ziemi, to okaże się, że praktycznie nic.

Ban mocuje papierową konstrukcję schornienia dla ofiar trzęsienia ziemi na Haiti © Shigeru Ban Architects Paper Emergency Shelter for Haiti, 2010, Port-au-Prince, Haiti
Ban mocujący papierową konstrukcję schronienia dla ofiar trzęsienia ziemi na Haiti w 2010 roku © Shigeru Ban Architects

Od początku stawiał na budowanie z papierowych tub, bo to tanie, szybkie, ekologiczne i niewymagające od budowniczych fachowej wiedzy. Sam początkowo uważał swoje budowle za tymczasowe, doraźne, jednak kiedy spostrzegł po latach, że wiele z nich wciąż stoi i służy ludziom, zmienił do nich stosunek. Dziś, oprócz papierowych domów założona przez niego organizacja Voluntary Architects’ Network tworzy także osiedla z metalowych kontenerów.

Wnętrze papierowej katedry w Christchurch w Nowej Zelandii (2013) © Stephen Goodenough
Wnętrze papierowej katedry w Christchurch w Nowej Zelandii (2013) © Stephen Goodenough

Niczym nowym nie zaskoczył nas przez ostatnie lata w swoich projektach komercyjnych. Konsekwentnie tam gdzie może stara się budować z drewna, konstruując coraz większe i piękniejsze ażurowe sklepienia.

Centre Pompidou w Metz, 2010 rok © Didier Boy de la Tour
Centre Pompidou w Metz, 2010 rok © Didier Boy de la Tour

– Ta nagroda to wielki zaszczyt. Przez to muszę być ostrożny i wciąż uważnie słuchać ludzi – powiedział, kiedy dotarła do niego informacja o przyznaniu nagrody.13 czerwca w odnowionym Rijksmuseum w Amsterdamie Ban dostanie medal i czek na sto tysięcy dolarów. Co zrobi z pieniędzmi? Zaczekajmy do najbliższej katastrofy.

Arrow icon

Poprzednie wpisy

© 2021 Garvest Sp. z o.o.
Projekt i realizacja: Uniforma
Garvest Sp. z o.o.
ul. Grodziska 8
60-363 Poznań